Wszystko, co musisz wiedzieć o plastiku w kuchni, czyli Q&A z Panią Technolog
Jakiś czas temu na Intagramie (jeśli Cię jeszcze tam nie ma, to zapraszam TUTAJ) pokazałam Wam ciekawe deski, które miały dokładne oznaczenia co można na nich kroić. Bo nie wiem czy wiecie, ale warto mieć w swojej kuchni deskę przeznaczoną TYLKO do krojenia surowego mięsa, na której nie kroimy nic innego.
No ale do brzegu! Deski, które Wam pokazałam, były z Pepco, a po ich pokazaniu moja skrzynka z wiadomościami prywatnymi zapłonęła od pytań – ale jak to jest z tym plastikiem z sieciówek?! Bezpieczne to?! A co z mikroplastikiem?!
Będąc pod gradobiciem pytań wymyśliłam, że uderzę z tym do specjalistki, czyli Marty Zaleskiej @PaniTechnolog !
Z Martą pracowałyśmy razem przy ebooku “Obiady z jednej blaszki“, dlatego wiedziałam, że zna odpowiedzi na te wszystkie trudne pytania.
- Jak długo można używać plastikowych pojemników? Czy można w nich mrozić?
Jeśli są odbarwione, porysowane, zszarzałe, mają chemiczny zapach to nie nadają się już do użytku. Można mrozić, ale nie gorące rzeczy typu zupy czy sosy.
- Jak sprawdzić z czego są konkretnie zrobion e miski, narzędzia i skąd czerpać wiedzę czy nam szkodzi?
Oznaczenia zwykle są na spodach misek czy pojemników. Mniejsze rzeczy typu łopatki mają takie informacje na metce gdy kupujesz. Jeśli nie mają to, w ogóle nie sięgaj po nie. No cóż, często trzeba przekopać masę artykułów np. na PubMed żeby się konkretnej rzeczy dowiedzieć na temat jakiegoś związku. Główny inspektorat sanitarny natomiast publikuje na bieżąco ostrzeżenia publiczne np. o skażonej żywności, niebezpiecznym produkcie itp.
https://www.gov.pl/web/gis/glowny-inspektorat-sanitarny
Tutaj przykład ostrzeżenia ostatniego o łyżce
- Z jakiego materiału deski są najlepsze? Jak myć?
Szkło i drewno. Myć zwykłym płynem do naczyń, wysoka temperatura, jeśli ręcznie to szczotka do szorowania do drewna zamiast zmywaka.
- Czy plastikowa chochla do zupy naprawdę jest zła i lepiej ją wyrzucić?
Tak naprawdę jest zła. Co chwila są ogłoszenia jak te:
- Czy można plastikowe pudełka, deski etc myć w zmywarce? Chodzi o uwalnianie mikroplastiku.
Pierwsze to czy nadają się do mycia w zmywarce tak ogólnie. Muszą mieć takie oznaczenie. Druga sprawa to będą uwalniały mikroplastik czy myjesz w zmywarce czy pocierasz zmywakiem, szczoteczką czy gąbką w zlewie. Nie znam badań kiedy uwalnia się więcej, a kiedy mniej.
- Czy dobrze robię, że wyparzam plastikowe deski? Leje na nie wrzątek po kurczaku?
I tak i nie. Dobrze, że robisz to po kurczaku bo zabijasz bakterie ale wrzątek i plastik to nie jest dobre połącznie. Zwłaszcza, że jeszcze nie widziałam deski do krojenia z plastiku, która miałaby oznaczenie do wysokich temperatur.
- Drogie plastikowe pojemniki, czy są lepsze niż te tanie?
Jeśli na pojemniku nie ma informacji podstawowych, czyli znaczka z czego jest pojemnik z jakiego tworzywa np. PP, że jest BPA free, że nadaje się do żywności, że może być w gorącym lub nie, że można myć w zmywarce lub nie….to nieważne, że jest drogi, w niczym nie jest lepszy niż ten tani.
- Czy samo BPA free na plastikowej rzeczy wystarczy żebym była pewna, że jest ok dla dziecka?
To dopiero pierwszy punkt. Reszta jak wyżej.
- Czy można przechowywać owoce i warzywa w plastikowych pudełkach w lodówce czy w szklanych?
Szkło zawsze wygrywa z plastikiem.
- Jak to jest z krojeniem mięsa na plastikowej/drewnianej desce?
Lepiej na drewnianej lub szklanej.
11. Z czego są lepsze bidony?
Np. ze stali z wymiennymi silikonowymi dziubkami/słomkami.
12. Przepłukiwać warzywa z puszek przed jedzeniem? Jeśli tak co z pomidorami?
Przepłukiwać, bo dużo może być na nich np. soli, jeśli są w zalewie jak fasola. Pomidory w całej zawartości do gotowania.
13. Dlaczego nie można myć gorącej patelni teflonowowej?
Może się odkształcić/powyginać, czyli zniszczyć.
14. Jeśli na plastikowym pojemniku jest oznaczenie, że nadaje się do mikrofali to można podgrzewać?
Ja bym nie podgrzewała plastiku, nigdy żadnego. Nawet jak producent twierdzi, że można.
15. Do mięs i ryb lepsze są szklane deski?
Tak.
16. Czy blendowanie gorących sosów w plastiku jest ok?
Nie. Gorąco i plastik to fatalne połącznie.
17. Na co zwracać uwagę przy wyborze plastikowego bidonu dla dziecka?
Może wybrać stalowy?
18. Czy można myć świeże mięso przed mrożeniem? Kurę lub porcje rosołowe?
Lepiej nie myć drobiu przed mrożeniem, bo można sobie zachlapać salmonellą całą kuchnię. A tak zabijesz ją podczas gotowania w wysokiej temperaturze.
19. Jak prawidłowo czyścić rzeczy, których nie można myć w zmywarce? Np. drewniane deski
Szorować przy użyciu środka do mycia naczyń w gorącej wodzie, spłukać dokładnie. Dodatkowa, ale konieczna pielęgnacja elementów drewnianych do olejowanie.
Tak w ogóle: jak mam drewniane deski z całego kawałka drewna to myje je w zmywarce (nie rozpadają się).
20. Jak to jest z pojemniczkami do zamrażania kostek lodu z pepco?
Tak samo jak z każdym innym plastikiem i pojemnikiem. Sprawdzaj oznaczenia.
21. Co na czym kroić?
Mięsa i ryby na szkle. Reszta gdzie wygodniej, na szkle lub drewnie.
22. Jak to jest z tritanem? Warto/nie warto? Może jednak szkło lepsze?
Szkło zawsze będzie lepsze od tworzyw wszelkich. Osobiście mam złe doświadczenia z trwałością tritanu. Po roku użytkowania butelki nie wytrzymałam i się jej pozbyłam.
23. Żeliwne patelnie i garnki tak czy nie?
TAK
24. Emalia? Chyba lepsza od stali nierdzewnej?
Porównywalne. Tylko emalia nieuszkodzona! Dlatego stal ma na plus dłuższą żywotność produktu, bo garnki emaliowane często niszczymy.
25. Jakie łyżki/ łopatki itp. są najlepsze do przygotowywania jedzenia są najlepsze w kuchni?
Drewniane łopatki, stalowe chochle.
26. Czy ryska na teflonie dyskwalifikuje naczynie z używania?
Obecnie producenci nowoczesnych patelni teflonowych mówią, że nie. Delikatne płytkie zadrapania, nie dyskwalifikują patelni. Dopiero mocne głębokie (ze zmianą barwy) lub odpryśnięcia powłoki.
27. Jakie łopatki są ok do smażenia naleśników (ale nie drewno)?
Silikonowe ale z oznaczeniem do wysokich temp, np. 220 stopni.
28. Garnki emaliowane, patelnie ceramiczne- kiedy wiadomo, że się zużyły i nie są dobre do żywności?
Są to zawsze odpryśnięcia, widoczne ubytki, głębokie rysy, wypaczenia, nierówności powierzchni.
29. Na czym w końcu najlepiej smażyć?
Na oleju rzepakowym rafinowanym, na oliwie z oliwek.
Krótko i w stosunkowo niskiej temperaturze można na maśle np. jajecznicę.
30. Czy bardzo istotne jest by plastikowe naczynia, bidony itp. były BPA free?
Must have!
31. Jakich powłok na patelniach unikać?
Każda prawidłowo użytkowana będzie ok.
32. Babeczki po upieczeniu w silikonowej formie mają dziwny zapach. Czy są bezpieczne?
No nie. Zmiana zapachu to alarm bezpieczeństwa. Coś jest z tą formą nie tak? Co przypomina Ci ten zapach? Może używasz ostrej chemii do mycia i na niej zostaje?
33. Maty silikonowe do pieczenia są bezpieczne?
Jeśli są do tego przeznaczone i nie pochodzą z AlliExpress czy innego takiego miejsca to tak.
34. Czy można podgrzewać jedzenie w plastikowych pojemnikach w mikrofali?
Nie.
35. Jak na co dzień dbać o higienę drewnianej deski?
Szorowanie z płynem w gorącej wodze, dobrze wypłukać, olejować olejem jadalnym.
36. Folia aluminiowa jest szkodliwa w kontakcie z żywnością?
Nie ale! W kontakcie z żywnością niekawaśną. Folia nie może dotykać cytyrny, pomidora, ich soków, marynat z octu, sosów pomidorowych itp. Wówczas w ogromnej ilości migruje aluminium do jedzenia zwłaszcza w piekarniku czy na grillu.
37. Czy krojenie na deskach z mikroplastiku nie przyczynia się do zwiększania ilości mikroplastiku?
Na pewno się przyczynia. Krojąc „kruszysz” dodatkowo ten plastik i pomagasz w uwalnianiu.
38. Czy mycie w zmywarce skutecznie usuwa bakterie z plastikowej deski np. po krojeniu mięsa?
Tak, dla pewności możesz po mięsie używać programu z wyższą temperaturą, u mnie to 65/70 stopni.
39. Małe wody i soki w plastikowych butelkach ok? Podobno te małe najgorsze.
Nie są ok.
Nie ma różnicy mała czy duża butelka jeśli chodzi o jakość plastiku czy nasze zdrowie. Trzeba powiedzieć to jasno. Ogólnie produkcja wody w butelkach plastikowych nie jest ok pod każdym względem. Wypijamy mikro plastik, zatruwamy środowisko. Czasem widzę, jak ludzie kiszą ogórki w baniakach po wodzie 5L i potem sprzedają na bazarkach jako domowe kiszone takie „swojskie”. Dramat, to nie jest tworzywo do kontaktu z kwaśnymi ogórkami. Wywar z plastiku gratis. I to samo tyczy się domowej produkcji wina! Nie można!
40. Woreczki do mrożenia, czy to dobry wybór?
Woreczki do tego celu przeznaczone np. strunowe, których użyjesz wielokrotnie, bo możesz je umyć spokojnie.
41. Kuchnia gazowa czy płyta? Czy to kwestia gustu, czy w którymś wypadku jedzenie ma więcej wartości?
Wartość odżywcza jedzenia zależy od umiejętności kucharki/kucharza, nie od kuchni. Makarony, kasze i warzywa gotujemy aldente, wrzucamy na wrzątek, aby jak najkrócej się gotowały itp. Nie przypalamy kotletów mielonych, wymieniamy olej do smażenia. Smażymy na odpowiednim tłuszczu itp.
42. Gotowanie ryżu w folii jest w porządku?
Nie. Nie robimy tego. Jak Ci się zdarzy w pośpiechu nie biczuj się, ale po co w ogóle kupować taki? Kup tańszy na kg.
43. Czy teflon rzeczywiście jest taki straszny?
Nie taki straszny. Współczesny teflon od wielu lat nie ma tego PFOA, o którym było tak głośno kiedyś. Ale mówimy o teflonie z Europy oczywiście.
44. Przechowywanie sypkiej żywności w pojemnikach z Ikei 365+ jest zdrowe?
Nie ma badań na to, że nie jest zdrowe, toteż na razie może być. Sama mam kilka do kasz i cukru.
45. Zamontowanie w domu urządzenia do zmiękczania tak/nie?
To przede wszystkim zależy od Twojej wody w domu i wielu innych czynników, jak sam zmiękczacz czy filtr. Bardzo szeroki temat.
46. Czy zwykłe woreczki jednorazowe nadają się do mrożenia owoców?
Masz namyśli takie zrywki w rolce? Raczej staraj się ogólnie ich unikać. Jednorazowy śmieć. Jakie owoce i w jakiej formie chcesz mrozić? Truskawki w całości? Zamróź na desce a potem przełóż np. do pojemnika albo do grubego wielorazowego worka, nie będziesz mieć pulpy z owoców, a piękne pojedyncze truskawki.
47. Co z tym plastikiem z tańszych sklepów? Jeśli ma oznaczenie dla żywności to jest ok?
NIE, odsyłam do wcześniejszych wyjaśnień.
48. Przechowywanie w plastiku, który się zabarwił od np. pomidorowej?
Jeśli się odbarwił od pomidorowej to chyba znak, że nie powinny być takie rzeczy w nim przechowywane, czyli o niskim pH i ciepłe….czy to nie sygnał, że ogólnie przechowywanie jedzenia w nim nie jest dobrym pomysłem? Jeśli masz w domu dużo plastikowych pojemników nie wyrzucaj ich. Używaj ich np. do sypkich produktów (jeśli spełniają minimalne kryteria, czyli są przeznaczone do żywności). Ale takie zniszczone pożegnaj.
49. Aluminiowe bidony na wodę – bezpieczne czy nie?
Ogólnie tak, ale pod warunkiem, że pijesz z nich tylko wodę, nie kawę, wodę z sokiem, z cytryną, herbatkę z cytryną itp.
50. Czy opakowania plastikowe i silikon można myć w zmywarce?
Jeśli mają takie oznaczenie, to tak.
51. Czy przechowywanie produktów w lodówce w otwartej puszce jest szkodliwe?
Tak. Może np. nikiel migrować z uszkodzonej, czyli otwartej puszki. Przełóż do słoika czy kubka po prostu.
52. Jedzenie w puszkach- czy coś migruje?
W nieuszkodzonych puszkach jedzenie jest bezpieczne. Migracja może nastąpić w momencie uszkodzenia puszki, przedziurawienia, pogięcia.
53. W czym najlepiej mrozić?
W szkle.
54. Noże z biedronki Smukee i schodząca powłoka – co wtedy?
Coś z nimi nie tak. Masz paragon/ kartę z transakcją? Reklamuj.
55. Utrata wartości odżywczych przy każdym podgrzewaniu – jak odgrzewać żeby było ok?
Krótko przede wszystkim. I lepiej na sucho np. w mikrofali niż w wodzie. Chyba, że to zupa. Pytanie też co tak wciąż podgrzewasz? Może część rzeczy będzie również smaczna na zimno?
56. Deski plastikowe a mięso – jak często te deski wymieniać (myte w zmywarce)?
Nie da się odpowiedzieć na to pytanie. Należałoby sprawdzić jak często kroisz na niej to mięso, jakiej siły przykładasz do krojenia, jaki masz nóż. To wszystko wpływa na stopień jej zniszczenia. Jeśli widzisz, że jest mocno pocięta, coś z niej odpada, zwisa, oddziela się, zmieniła kolor….to na pewno. Ale może przy kolejnej zmianie warto przemyśleć inną deskę?
57. Plastik z Chin a plastik z EU– jak bardzo różne normy są stosowane?
W teorii wszystko co jest importowane do UE musi spełniać normy UE (które są bardziej wyśrubowane). Ale! Paczki, które zamawiasz na AliExpress nie są sprawdzane na okoliczność jakości plastiku jaki ty sama sobie z Chin ściągasz. Ponadto, też nie wszyscy importerzy handlujący np. na Allegro odpowiednie papiery posiadają.
58. Wszystko BPAfree ale co z innym dodatkiem związków zastępujących BPA? Czy one też mogą być szkodliwe tylko jeszcze nie są na czarnej liście?
Trafiłaś w sedno. Wszystko o czym tu mówimy jest stanem wiedzy na dziś. Nie wiemy co okaże się za parę lat. Tak samo jest z różnymi surowcami i dodatkami do żywności. Nowe metody badawcze, skutki wykrywane po latach itp. Tego nie wie nikt. Ale jeśli w tym momencie wiemy, że ten plastik to ogólnie szkodzi bo się rozkłada lata, bo mikro plastik trafia do krwi bo BPA migruje itp….to już warto go całkiem unikać a nie szukać jego wersji bez BPA.
59. Plastikowe deski – czy to prawda, że trzeba wymieniać przy każdej głębszej rysie?
Plastikowe rzeczy typu deski czy łopatki kuchenne są głównie produkowane z granulatu. Wygląda to mniej więcej tak, jakbyście robili babkę z piasku. Bierzesz dowolną formę i zasypujesz piachem (granulatem). Jest jednolity w całej objętości. Nieważne, jak ją zarysujesz, przy lekkich rysach mikro plastik uwalnia się zawsze na każdym etapie użytkowania. Jedyne trudności mogą być z higieną i domyciem głębokiej rysy gdy np. wejdzie tam mięso, ale raczej każdy z nas po mięsie dobrze myje deski, nie tylko przeciera.
60. Kupuję orzechy w Biedronce czy w Lidlu w woreczkach strunowych. Potem używam je do mrożenia np. kromek chleba. Czym takie woreczki różnią się od tych specjalnych do mrożenia? Mają np. inny skład plastiku?
Nie wiem o jakie woreczki chodzi? O opakowania tych produktów? Jeśli tak, to jak najbardziej do chleba będą się nadawały. Producenci żywności muszą używać opakować plastikowych przeznaczonych do kontaktu z żywnością gdzie nic nie migruje w warunkach przechowywania produktu. Tj, mrozić możesz ale nie podgrzewać potem o tym pamiętaj.
61. Podobno czarne przybory nie są zdrowe (szpatułka) czy to prawda?
Sama prawda. Co chwila są takie nowe doniesienia.
62. Czy można myć patelnie w zmywarce?
Zależy jakie. Patelnia musi mieć takie oznaczenie, inaczej zniszczysz jej powłokę.
63. Jak podchodzić do tego wszystkiego najbardziej zdroworozsądkowo?
Świetne pytanie!
Minimalizować ryzyko i nie wariować. To znaczy.
-Jeśli macie w domu dużo plastikowych pojemników i przyborów, nie wyrzucajcie ich teraz. Jedynie te wyraźnie zniszczone czy o dziwnym zapachu.
– Używajcie pojemników do produktów sypkich i suchych.
– Nie mroźcie w nich ciepłych zup czy sosów. Możecie przelać już ostudzone potrawy, ale nie rozmrażajcie potem w mikrofali.
– Nie podgrzewajcie jedzenia żadnego w tych plastikach, przekładajcie na talerze.
– Chochli używajcie do ciasta naleśnikowego czy chłodnika.
– Wymieńcie łopatki na drewniane ale zostawcie sobie (na razie) tą do naleśników, bez której nie możecie się obejść.
Starajcie się mieć zawsze wodę z bidonu ze sobą, ale jeśli zdarzy się Wam kupić w butelce nie miejcie wyrzutów sumienia. Zdarza się najlepszym!
Kupcie chociaż jedną deskę drewnianą czy szklaną i spróbujcie jej używać. Jak was wkurzy, odstawcie na 2 dni i spróbujcie znowu. Dajcie jej szansę. 😉
Pamiętajcie, nie od razu Rzym zbudowano, a my nie jesteśmy robotami żeby wiedzieć wszystko i pamiętać o wszystkim.
Po więcej rzetelnej i przydatnej wiedzy, zajrzyjcie do Pani Technolog – zarówno na jej stronę, jak i Instagrama.
